26 września 2023 roku mieszkańcy gminy Sadowne mogli wziąć udział w niezmiernie ciekawej prezentacji na temat Powstania Styczniowego na ziemi węgrowskiej. Prezentacja została przygotowana i przedstawiona przez miejscowego historyka i pasjonata p. Sławomira Akonoma.
Prelegent przestawił po krótce sytuację, jaka panowała bezpośrednio przed wybuchem powstania na ziemiach Królestwa Polskiego. W latach 60. XIX wieku w narodzie polskim narastały postawy patriotyczne, coraz częściej organizowano demonstracje i nabożeństwa za ojczyznę. Powstały wówczas dwa obozy społeczno- polityczne - obóz Czerwonych, który zakładał zorganizowanie zbrojnego powstania i uwłaszczenie chłopów oraz obóz Białych, który również głosili konieczność uwłaszczenia chłopów, ale przy jednoczesnym wypłacaniu odszkodowań właścicielom ziemskim. Obóz ten początek powstania uzależniał od wsparcia ze strony Anglii i Francji.
Car chcąc ograniczyć możliwość przystąpienia Polaków do walki zbrojnej ogłosił 22 stycznia 1863 roku pobór do wojska – brankę. Kilkadziesiąt tysięcy młodych Polaków miało trafić na 25 lat do armii carskiej. Młodzież chcąc uniknąć poboru zaczęła ukrywać się w lasach, gdzie zaczęto tworzyć pierwsze oddziały zbrojne, które podjęły walki z Rosjanami. Te wydarzenia uznano za początek najdłuższego i największego powstania na ziemiach polskich. W czasie powstania stoczono około 1200 bitew z Moskalami, w których brało udział po stronie polskiej około 200.000 uczestników.
Dalsza część prezentacji p. Sławomira Akonoma poświęcona była jednej z największych bitew Powstania Styczniowego – Bitwie pod Węgrowem zwanej Polskimi Termopilami. Przedstawił on po krótce przebieg tej bitwy oraz zobrazował działania powstańcze na terenie powiatu węgrowskiego i powiatów ościennych. W czasie tego spotkania mogliśmy także zobaczyć, jak dzisiaj wyglądają miejsca bitew i potyczek oraz w jaki sposób dzisiaj jest kultywowana pamięć o Bohaterach Powstania Styczniowego.
